Ngày nay, các kỹ thuật chỉnh nha ngày càng phát triển hiện đại, răng mọc lệch, bị hô, bị móm hoặc phức tạp hơn đều có thể điều trị và mang lại hiệu quả cao bằng phương pháp niềng răng cao cấp. Tuy nhiên, sau khi hoàn tất việc niềng răng, các nha sĩ luôn chỉ định bệnh nhân đeo hàm duy trì sau khi niềng răng. Vậy như thế nào là hàm duy trì? Đặc điểm ra sao? Vì sao sau khi niềng răng cần phải đeo niềng duy trì ? Cùng Niềng răng đẹp – Dr. Vương tìm hiểu chi tiết quan bài viết dưới đây.
Hàm duy trì sau niềng là gì?
Niềng răng là quá trình sử dụng hệ thống khí cụ, mắc cài, dây cung,.. tác động một lực vừa đủ lên răng để giúp răng di chuyển về đúng vị trí, cũng như điều chỉnh răng về đúng với mấy khớp cắn. Bên cạnh đó, chỉnh nha còn giúp việc nhai thức ăn tránh bám dính được đảm bảo và vấn đề thẩm mỹ được cải thiện. Thông thường, thời gian niềng răng trọn đời dao động từ 1,5 – 2 năm, tùy theo tình trạng răng trước khi niềng.

Sau khi quy trình niềng răng kết thúc, bệnh nhân cần phải đeo hàm duy trì cẩn thận để răng được ổn định nhanh chóng hơn, không chạy về vị trí cũ và đảm bảo kết quả được tạo ra và mang lại là tốt nhất. Hàm duy trì (máng duy trì) là khí cụ hỗ trợ được các nha sĩ khuyến cáo người niềng răng nên sử dụng sau khi niềng răng hoàn tất, đã tháo dây cung và mắc cài.
Xem thêm: Bắt vít niềng răng là gì? Cắm Minivis có đau không?
Có các loại hàm duy trì sau niềng nào phổ biến hiện nay?
Hiện nay có 2 dạng máng duy trì phổ biến, đó là máng duy trì tháo lắp và máng duy trì cố định. Tương tự như khi lựa chọn mắc cài để niềng răng, máng duy trì cũng có đa dạng mẫu mã để người dùng lựa chọn, như máng duy trì bằng nhựa, máng duy trì bằng kim loại hoặc loại được gắn cố định.
Hàm duy trì nhựa trong suốt có thể tháo lắp
Khí cụ niềng răng duy trì này được làm từ nhựa trong suốt, có tính dẻo và được chế tác dựa trên hàm răng của mỗi người
Ưu điểm
- Máng duy trì nhựa trong suốt có thể tháo lắp vừa ôm khít thân răng vừa đảm bảo đúng số đo của mỗi răng, từ đó giúp răng sau niềng được giữ một cách tốt nhất.
- Loại máng duy trì này có tính thẩm mỹ cao, người sở hữu nó có thể đeo trong khi đi làm hay đi học và tự tin mang trong 24h mà không lo bị đau hay gây mất thẩm mỹ.
- Vì có thể tháo lắp dễ dàng nên người dùng có thể dễ dàng vệ sinh hàm, vệ sinh răng miệng sạch sẽ.
Nhược điểm
Việc tháo lắp dễ dàng của hàm duy trì là ưu điểm lớn nhất nhưng chính cũng là nhược điểm, bởi người dùng có thể quên đeo và điều này sẽ làm ảnh hưởng kết quả sau niềng răng. Bên cạnh đó, vì có hình dáng trong suốt nên có khá nhiều người dùng quên tháo hàm ra khi ăn uống, dẫn đến bị hư hỏng, gãy vỡ và làm tốn thêm chi phí.

Khí cụ duy trì bằng kim loại có thể tháo lắp
Máng duy trì này được làm từ một dây kim loại, các nha sĩ sẽ gắn vào một khuôn acrylic nằm phía dưới của lưỡi hoặc ở trên vòm miệng bệnh nhân sau khi hoàn tất quá trình chỉnh nha. Có thể nói, hàm duy trì kim loại có thể tháo lắp dần phát triển rộng rãi và được người lựa chọn sử dụng bởi những ưu điểm nổi bật sau đây.
Ưu điểm
- Vì được làm bằng kim loại nên máng duy trì có độ ổn định cao. Kết cấu của dây kim loại được bảo đảm vô cùng chắc chắn, do đó hiệu quả mang lại vô cùng tốt.
- Tuổi thọ dài và có độ bền cao, người dùng có thể đeo hàm trong một thời gian dài mà không thể đổi mới.
- Có thể tháo lắp ra vào dễ dàng, do đó người dùng có thể chủ động thời điểm đeo hàm, không lo gây mất thẩm mỹ.
- Người dùng có thể nhai thức ăn một cách dễ dàng, việc chăm sóc vệ sinh răng miệng theo chế độ và máng duy trì cũng đơn giản hơn, dễ làm hơn.
Nhược điểm
Ngoài các ưu điểm tuyệt vời được nêu trên thì máng duy trì này vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định, như:
- Người dùng có thể cảm thấy khó chịu và vướng víu trong thời gian đầu sử dụng.
- Có thể gây kích ứng cho nướu răng và môi ở một số bệnh nhân.
- Vì máng duy trì tháo lắp bằng kim loại để lộ dây cung kim loại trên răng vì không đảm bảo tính thẩm mỹ. Hầu hết bệnh nhân chỉ sử dụng vào ban đêm mà điều này sẽ làm cho thời gian ổn định răng kéo dài hơn.
- Do có thể tháo lắp dễ dàng nên người dùng có thể quên đeo hàm, nếu kéo dài tình trạng này sẽ gây ảnh hưởng đến kết quả sau điều trị.
- Có thể gây vỡ, gãy hàm nếu người dùng quên tháo hàm khi ăn uống và điều này làm tốn kém chi phí.

Hàm duy trì sau niềng bằng kim loại được gắn cố định
Khi lựa chọn kiểu hàm này, các nha sĩ sẽ gắn một sợi dây thép cố định vào phía trong của răng trước bằng Composite. Dây thép này có đa dạng kích cỡ và hình dạng để có thể phù hợp với vòng răng của người dùng. Với loại hàm duy trì vĩnh viễn này, người dùng không thể tự mình tháo ra mà chỉ có thể đến gặp nha sĩ để nhờ hỗ trợ.
Ưu điểm
Máng duy trì này có khả năng ổn định răng và giữ cho răng không bị chạy rất hiệu quả. Bên cạnh đó, vì được gắn cố định trên răng nên bệnh nhân không phải bị quên mang theo hay quên sử dụng. Đối với trường hợp nhổ răng khi niềng thì loại hàm này vô cùng thích hợp.
Nhược điểm
- Vì được cố định bằng Composite nên máng duy trì có thể bị bung ra bất cứ lúc nào.
- Người dùng khó có thể vệ sinh sạch sẽ các kẽ răng do hàm được gắn cố định, nếu không biết cách vệ sinh tốt có thể dẫn đến sâu kẽ răng.
- Không phải bệnh nhân nào cũng được đeo hàm duy trì cố định.
Xem thêm: Quá trình kéo răng khi niềng diễn ra như thế nào?

Tại sao sau khi niềng răng phải đeo hàm duy trì?
Theo cấu tạo của con người, răng nằm trên xương hàm và các dây chằng nha chu nằm xung quanh. Theo một vài nghiên cứu, dây chằng nha chu đều có “kí ức”. Sau khi niềng răng xong, hàm răng cần 1 khoảng thời gian để mô nha chu và mô nướu điều chỉnh lại cấu trúc cho cố định. Do đó, nếu trong khoảng thời gian này không đeo máng duy trì, dây chằng nha chu nhớ về vị trí cũ sẽ khiến cho răng chạy về vị trí ban đầu.
Sau quá trình niềng răng chịu lực xiết, xương hàm và răng đều còn khá nhạy cảm và chưa ổn định trong xương ổ răng. Vì vậy, nếu hoạt động răng và khớp cắn quá nhiều có thể dẫn đến tình trạng răng trở lại vị trí mọc ban đầu.
Chính vì vậy, đeo hàm duy trì sau niềng răng sẽ giúp kết quả niềng răng được đảm bảo. Đồng thời, giữ cho răng không bị lệch, ổn định ở vị trí mới cho đến khi xương, nướu và răng đã thích nghi được với sự thay đổi mới của hàm.
Ngoài ra, máng duy trì còn giữ cho răng cố định ở một vị trí một cách ổn định, tạo sự hài hòa cho răng và xương khi nằm vị trí mới. Thời gian để giữ cho răng nằm cố định có thể mất từ 9 cho đến 12 tháng. Đây cũng là nguyên nhân tại sao các nha sĩ thường xuyên khuyên các bệnh nhân đeo hàm duy trì sau khi tháo mắc cài và kết thúc quá trình chỉnh nha liên tục trong 12 tháng đầu.
Hàm duy trì đeo trong bao lâu?
Tháo niềng răng đeo hàm duy trì bao lâu phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Theo khuyến cáo của nha sĩ, bạn nên đeo máng duy trì 24/24 trong vòng từ 3 – 4 tuần, vì lúc này răng và xương còn khá yếu. Sau khoảng thời gian này, thời gian đeo hàm sẽ được giảm xuống, tuy nhiên bạn vẫn phải tuân theo quy định về thời gian đeo hàm của nha sĩ.
Xem thêm: Giai đoạn đóng khoảng trong niềng răng kéo dài bao lâu?
Bên cạnh đó, tình trạng răng của mỗi người khác nhau sẽ quyết định thời gian đeo máng duy trì dài hay ngắn. Sau đây là thời gian đeo hàm duy trì được chỉ định đối với một số trường hợp sau:
Đối với trẻ nhỏ
Khi trẻ em hoàn tất quy trình niềng răng, các nha sĩ sẽ yêu cầu đeo máng duy trì sau niềng cho đến khi trẻ trưởng thành.
Đối với người lớn
Nếu tình trạng răng, nướu và xương hàm sau niềng chưa ổn định và vị trí của răng chưa được cố định thì các nha sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân đeo máng duy trì từ 6 tháng đến 1 năm. Còn nếu tình trạng răng, nướu và xương hàm đã ổn định thì chỉ cần đeo máng duy trì từ 1 – 3 tháng. Đối với những trường hợp có xương hàm yếu sau niềng thì bắt buộc đeo máng duy trì lâu hơn.
Trong thời gian đeo máng duy trì, bệnh nhân vẫn phải đến bệnh viện hoặc phòng khám nha khoa để bác sĩ theo dõi kết quả. Nhằm đảm bảo răng của bạn, không di chuyển về vị trí cũ và đã hoàn toàn ổn định.

Khi đeo hàm duy trì cần lưu ý những gì?
Về vấn đề vệ sinh răng miệng
Để đảm bảo răng miệng luôn khỏe mạnh trong suốt thời gian đeo máng duy trì thì việc vệ sinh sạch sẽ răng miệng là vấn đề cần được chú trọng. Bên cạnh đó, việc làm này còn giúp bệnh nhân ngăn chặn các bệnh lý liên quan đến răng miệng. Bạn cần giữ thói quen dùng chỉ nha khoa, chải răng sạch sẽ, sử dụng máy tăm nước, bàn chải lông mềm,.. để làm sạch các mảnh vụn thức ăn còn bám trên răng.
Tái khám định kỳ
Sau khi tháo niềng răng, tần suất đến nha sĩ tái khám sẽ giảm dần, tuy nhiên bạn vẫn phải đến bệnh viện hoặc phòng khám nha khoa theo lịch định kỳ để bác sĩ kiểm tra tình trạng của răng. Việc thăm khám này cũng giúp bạn có thể kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh sau khi tháo niềng.
Trong một vài trường hợp, hàm răng có thể bị xô lệch sau khi hoàn tất quá trình chỉnh nha, nếu điều này xảy ra thì bạn cần phải đổi mới mang duy trì để phù hợp với tình trạng của hàm. Các nha sĩ sẽ gắn máng duy trì cố định cho bạn nếu răng di chuyển do bị mất răng hoặc lý do nào khác. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến răng bị sai lệch, do đó bạn phải cẩn trọng theo dõi trong vài tháng đầu sau khi tháo mắc cài.
Chăm sóc hàm duy trì
Máng duy trì được xem như là một khí cụ dùng để bảo vệ hàm răng của bạn sau niềng khỏi những tình trạng xô lệch hay chạy vị trí cũ của răng. Bởi đôi khi chỉ ăn và ngủ thôi cũng có thể khiến cho răng bị lệch đi, vì vậy bạn cần phải đeo máng duy trì thường xuyên theo như khuyến cáo của nha sĩ.
Bên cạnh đó, bạn cần phải thực hiện một số biện pháp chăm sóc dưới đây để bảo vệ máng duy trì luôn sạch sẽ và không bị hư hỏng.
- Đeo hàm duy trì đúng cách và chỉ nên tháo hàm ra khi cần thiết, bởi việc tháo hàm ra quá nhiều lần sẽ làm răng của bạn dễ bị sai lệch
- Khi không sử dụng thì phải cất máng duy trì vào trong hợp đựng kèm.
- Không sử dụng giấy ăn để bọc máng duy trì.
- Không đánh rửa và vệ sinh máng duy trì quá mạnh tay.
- Không được để máng duy trì ở nơi có nhiệt độ cao hoặc rửa máng duy trì bằng nước nóng.
- Nên vệ sinh và làm sạch máng duy trì bằng bàn chải lông mềm và cọ kỹ hàm máng sau khi ăn xong, ngâm máng duy trì trong dung dịch vệ sinh chuyên dụng.
- Nếu sử dụng giấm ăn để làm sạch máng duy trì thì không nên ngâm quá 5 phút bởi giấm sẽ phá hủy nhựa.
- Nếu máng duy trì bị hỏng hoặc bị mất thì phải báo cho nha sĩ để làm lại ngay.

Khắc phục các thói quen xấu
Răng có bị xô lệch nếu bạn có những thói quen xấu mở các vật cứng như nắp bia bằng răng hay nghiến răng thường xuyên, vì vậy bạn cần chú ý những điều sau:
- Không nên mở các vật cứng bằng răng
- Tắm nước ấm vào buổi tối để thư giãn và giảm căng thẳng
- Hạn chế uống các thức uống có cồn và cà phê
- Không nên cắn chặt răng thường xuyên để làm giãn cơ hàm
Một vài lưu ý chăm sóc răng và vệ sinh hàm duy trì sau khi niềng
Khi dùng máng duy trì sau niềng, bệnh nhân cần phải bảo quản trong khay đựng chuyên dụng để tránh trường hợp máng duy trì bị mất hoặc rơi vỡ. Nếu buộc phải tháo máng duy trì, bạn cần lưu ý là không nên tháo ra quá 12 tiếng trong 6 tháng đầu, chỉ nên tháo máng ra khi ăn uống và hoạt động dưới nước.
Việc vệ sinh và bảo quản máng duy trì tốt vừa giúp tránh các bệnh lý về răng miệng vừa gia tăng độ bền cho sản phẩm. Bạn có thể tham khảo cách chăm sóc 2 loại hàm sau đây.
Đối với máng duy trì cố định
Vì đây là loại được lắp cố định vào răng nên sẽ gây ra nhiều trở ngại và khó khăn mỗi khi vệ sinh răng miệng. Vì vậy, để răng miệng luôn trong tình trạng tốt nhất, người dùng nên lưu ý một vài điều sau:
- Sử dụng bàn chải có lông mềm để làm sạch răng mỗi ngày
- Sử dụng chỉ nha khoa hoặc máy tăm nước để làm sạch kẽ răng kỹ càng hơn
- Sử dụng nước súc miệng hàng ngày để loại bỏ vi khuẩn răng miệng hiệu quả.

Đối với hàm duy trì tháo lắp
Vì có thể tháo ra dễ dàng nên việc chăm sóc và vệ sinh máng duy trì này rất đơn giản. Bạn có thể chọn một trong những cách sau để vệ sinh máng duy trì.
- Cách 1: Ngâm máng duy trì trong nước lạnh và rửa sạch bằng bàn chải lông mềm
- Cách 2: Ngâm máng duy trì vào hỗn hợp nước sạch và baking soda.
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại sản phẩm ngâm rửa chuyên dụng dành cho máng duy trì. Bạn có thể tìm hiểu và lựa chọn để việc vệ sinh đạt hiệu quả cao.
Mua hàm duy trì sau niềng răng ở đâu?
Hàm duy trì niềng răng mua ở đâu là câu hỏi mà hầu hết các bệnh nhân sau khi hoàn thành xong quá trình chỉnh nha thắc mắc đến. Trên thực tế, bệnh nhân không cần tìm mua máng duy trì tại bất kỳ đâu, bởi nó sẽ được các nha sĩ chế tác ngay sau khi tháo mắc cài thông qua mẫu dấu răng được đo đạc của bệnh nhân. Do đó, khí cụ duy trì này sẽ đúng với số đo của cung hàm và vừa khít với răng để mang lại hiệu quả tốt nhất.
Giá của hàm duy trì trong suốt là bao nhiêu?
Tại một số phòng khám nha khoa, bệnh viện, bệnh nhân sẽ được chế tác máng duy trì miễn phí sau khi sử dụng dịch vụ niềng răng tại đây. Tuy nhiên, thực tế thì giá hàm duy trì cố định hoặc tháo lắp đã được cộng vào phí niềng răng.
Bên cạnh đó, nhiều đơn vị nha khoa cũng đang cung cấp máng duy trì trong suốt sau niềng để đáp ứng nhu cầu sử dụng của khách hàng với mức giá ưu đãi. Giá mua máng duy trì trong suốt trên thị trường hiện nay dao động từ 500.000 – 1.000.000 đồng, gồm cả hợp đựng.

Trên đây là nội dung tổng kết toàn bộ thông tin chi tiết về hàm duy trì sau niềng răng. Để có được kết quả sau niềng hiệu quả nhất, mọi người nên tuân thủ các chỉ định của nha sĩ về việc đeo hàm. Nếu có bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào về máng duy trì, mọi người hãy liên hệ đến website: drvuong.vn để được hỗ trợ giải đáp.
“Các bài viết của Niềng Răng Đẹp – Dr Vương chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa”
Liên hệ
- Hotline tư vấn: 0901 186 864
- Email liên hệ: tuvan@nhakhoadrvuong.vn
- Kênh Youtube: Niềng Răng Đẹp – Dr Vương
- Fanpage: https://www.facebook.com/nhakhoadrvuong

Tác giả bài viết: Bác sĩ Phạm Thị Phương Chi
– Chuyên ngành Chỉnh Hình Răng Mặt (Niềng Răng). Kinh nghiệm làm việc 4 năm. Chứng chỉ hành nghề số:042764/HCM-CCHN.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Trần Quốc Vương
ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN
Mọi thắc mắc, câu hỏi chuyên sâu hay cần tư vấn thêm về từng trường hợp, xin vui lòng gửi thông tin theo mẫu dưới đây. Phòng khám sẽ phản hồi trong vòng 24h ngay khi nhận được thông tin.